Wzmocnij swój układ odpornościowy

 

Czym jest układ odpornościowy?

 W naszym organizmie i na skórze znajdują się miliony bakterii, wirusów i drobnoustrojów, które rozmnażając się niekontrolowanie, powodują przeróżne schorzenia. Zadaniem układu odpornościowego jest zatem obrona organizmu przed patogenami. 

Pierwsza linia obrony to nasza skóra, błony śluzowe i sok żołądkowy (jego wysoka kwasowość eliminuje większość drobnoustrojów chorobotwórczych) - jest to ODPORNOŚĆ WRODZONA.

Drugą linią obrony są między innymi białe krwinki (limfocyty, neutrofile, monocyty, eozynofile, bazofile) obecne w krwiobiegu, a także obronne substancje chemiczne, uwalniane przez komórki i tkanki, znajdujące się w całym organizmie (np. w grasicy, śledzionie, węzłach chłonnych, migdałkach, jelitach, szpiku kostnym). Najważniejszymi komórkami układu immunologicznego (odpornościowego) są limfocyty B i limfocyty T, ściśle ze sobą współpracujące. Jest to ODPORNOŚĆ NABYTA, rozwijająca się wraz z wiekiem organizmu. W dużym stopniu zależy od nas samych.

Układ odpornościowy potrafi zapamiętać poszczególne patogeny  (drobnoustroje chorobotwórcze), co pozwala w przyszłości na szybsze zwalczanie infekcji. 

 

 Co wpływa na układ odpornościowy?

Przede wszystkim tryb życia, jaki prowadzimy. A szkodzi mu:

• stres
• hałas
• przepracowanie
• zmęczenie i brak snu
• nadużywanie antybiotyków, sterydów, leków hormonalnych
• zażywanie narkotyków
• alkohol
• papierosy
• choroby przewlekłe

Bardzo ważne jest to, jak się odżywiamy.  Układ odpornościowy potrzebuje wielu składników, których nie powinno zabraknąć w naszej diecie, takich jak białka, nienasycone kwasy tłuszczowe, witaminy, składniki mineralne. 

Dlatego, żeby system odpornościowy dobrze spełniał swoje zadanie, musimy o niego dbać.

 

Witaminy i składniki mineralne

Witamina C

 Jest silnym przeciwutleniaczem. Konieczna do produkcji kolagenu, substancji niezbędnej do wzrostu i regeneracji naczyń krwionośnych, kości oraz zębów. Witamina C pomaga zapobiegać infekcjom wirusowym i bakteryjnym, wzmacnia układ odpornościowy. Stymuluje do pracy białe ciałka krwi, zwalczające drobnoustroje chorobotwórcze.

Gdzie szukać? - bogatym źródłem witaminy C są warzywa i owoce (czarne porzeczki, owoce dzikiej róży, aronia, truskawki, natka pietruszki, kiwi, papryka, pomidory, pomarańcze, ziemniaki).   

Uwaga - witamina C jest bardzo nietrwała, dlatego najlepiej jeść produkty na surowo lub gotowane krótko na parze bądź w małej ilości wody. Musi być dostarczana w pożywieniu kilka razy dziennie, ponieważ organizm nie potrafi jej zmagazynować. Produkty zawierające witaminę C pobudzają wytwarzanie interferonu - substancji pomagającej w zwalczaniu drobnoustrojów chorobotwórczych.

Dziennie - powinno się spożywać  60 - 100 mg, co odpowiada zjedzeniu np. 30 g czarnych porzeczek, 1/2 grejpfruta, 40 dag ziemniaków czy 1/2 papryki.

Rutyna - witamina P

Jest niezbędna do właściwego wchłaniania i funkcjonowania witaminy C. Uszczelnia ściany naczyń włosowatych, dzięki czemu stają się one bardziej odporne na atak wirusów i bakterii. Pomaga zapobiegać infekcjom, zwłaszcza przeziębieniu, a także krwawieniu z dziąseł. Ułatwia leczenie obrzęków, zapobiega powstawaniu wybroczyn.

Gdzie szukać? - rutynę można znaleźć w białej skórce i błonkach owoców cytrusowych, a także w brzoskwiniach, gryce, jagodach, wiśniach i owocach dzikiej róży.

Uwaga - jeśli na ciele łatwo powstają siniaki, to znak, że brakuje nam w organizmie rutyny. Zażywajmy ją w połączeniu z witaminą C.

Dziennie - powinno się spożywać około 12 mg, co odpowiada np. 10 dag cytryn, 85 g brzoskwiń, 40 dag gryki lub 50 dag wiśni.

Beta - karoten

 To roślinna prowitamina, z której organizm tworzy witaminę A. Beta - karoten należy do przeciwutleniaczy. Zwiększa odporność na infekcje układu oddechowego oraz wspomaga funkcjonowanie układu immunologicznego. Dzięki beta - karotenowi skraca się czas choroby. Dodatkowo wpływa korzystnie na wzrok i stan skóry.

Gdzie szukać? - Beta - karoten znajdziemy w marchwi, ciemnozielonych i żłtych warzywach (np. papryka), pomarańczowych owocach (np. morele). 

Uwaga -  zmniejsza on ryzyko zachorowania na raka płuc i żołądka.

Dziennie - powinno się spożywać  około 10-30 mg, które odpowiada spożyciu 0,5 l mleka, 10 dag suszonych moreli, 15 dag marchwi czy 30 dag cykorii.

Witamina B6

Inaczej zwana pirydoksyną. Oprócz podnoszenia odporności, zapewnia jego sprawne działanie. Uczestniczy w tworzeniu przeciwciał. Pomaga również organizmowi radzić sobie ze skutkami ubocznymi niektórych leków. 

Gdzie szukać? - witaminę B6 znajdziemy w kaszy gryczanej, drobiu, wołowinie, rybach, produktach pełnoziarnistych, orzechach, bananach, awokado, ziemniakach.

Uwaga - podczas obróbki termicznej mięsa (gotowanie, smażenie) straty witaminy B6 wynoszą od 30 do 50 %

Dziennie - spożycie około 1,3 - 1,7 mg, co odpowiada np. 150 g piersi z kurczaka, kaszy gryczanej czy białej fasoli.

Witamina E

Jest silnym przeciwutleniaczem, tak jak witaminy A i C. Wspiera siły obronne w walce z wolnymi rodnikami. Poza tym chroni organizm przed uszkodzeniem komórek, a także przed "zlepianiem" się płytek krwi, czyli przeciwdziała zakrzepom.

Gdzie szukać? - witamina E znajduje się w orzeszkach ziemnych, nasionach słonecznika, szpinaku, olejach roślinnych czy rybach.

Uwaga - oleje roślinne i oliwa tłoczone na zimno zawierają znacznie więcej witaminy E, niż te produkowane przemysłowo (straty mogą sięgać nawet 75%).

Dziennie - powinno się spożywać 8-10 mg, a osoby powyżej 75 roku życia 20-50 mg

Witamina D  

Bardzo korzystnie wpływa na układ immunologiczny poprzez zwiększenie wytwarzania przeciwciał i substancji o charakterze bakteriobójczym. Bez tej witaminy nasz organizm nie mógłby pozyskać wapnia z pożywienia. Osoby mające odpowiedni poziom tej witaminy w organizmie chorują aż do 50% rzadziej w porównaniu do osób, mających braki wit. D

Gdzie szukać? - nasz organizm produkuje witaminę D pod wpływem promieni słonecznych, ale w okresie jesienno - zimowym jest to prawie niemożliwe. Występuje naturalnie w tłustych rybach, grzybach kapeluszowych czy żółtku jaj, ale to pokrywa zaledwie 20% naszego zapotrzebowania na tą witaminę.

 Uwaga - witamina D działa antydepresyjnie, a także zmniejsza ryzyko zachorowania na astmę. W XIX wieku była stosowana przy leczeniu gruźlicy - skutecznie.

Dziennie -  każdy z nas powinien suplementować witaminę D na poziomie 800-2000 IU. Osoby otyłe mogą spożywać nawet do 4000 IU.

Magnez i Wapń

 Pełnią ważną rolę w podnoszeniu odporności, ale żeby prawidłowo funkcjonować, potrzebują siebie nawzajem. Dzięki magnezowi nasz organizm łatwiej wchłania wapń. Jest również  niezbędny dla ochrony przeciwciał. 

Magnez znajdziemy w orzechach, zielonych warzywach liściastych, produktach z pełnego przemiału, warzywach korzeniowych, a także w żółtku jaj czy suszonych owocach.

Cynk + Selen + Żelazo

 Pomagają zwięszać liczbę przeciwciał i hamować rozmnażanie drobnoustrojów chorobotwórczych. Dlatego koniecznie włączmy do codziennej diety ryby, chude mięso, rośliny strączkowe, kiełki, pestki słonecznika, orzechy.

Żelazo jest wchłanianie przez nasz organizm znacznie łatwiej w obecności witaminy C, dlatego spożywając np. mięso, dodajmy do niego natkę pietruszki, a po posiłku możemy wypić sok z pomarańczy lub czarnej porzeczki. Lepiej nie zastępować soków kawą bądź herbatą,  bo one ograniczają wchłanianie żelaza przez nasz organizm.

 

 Rośliny wzmacniające odporność

Echinacea - jeżówka purpurowa

Ta fioletowa roślina od lat wiedzie prym w naturalnym wzmacnianiu odporności. W jeżówce znajduje się kwas kawoilowinowy, który pobudza nasz układ odornościowy, działa przeciwzapalnie i hamuje rozwój grzybów. Podobne działanie wykazują flawonoidy, zawarte w jeżówce, takie jak apigenina i luteolina. Wyciąg z jeżówki działa również przeciwwirusowo. Pobudza białe krwinki do produkcji interferonu - substancji chroniącej nasz organizm przed wirusami.

Cebula i czosnek

 Mobilizują układ odpornościowy i działają bakteriobójczo, przeciwgrzybiczo, a także przeciwwirusowo. Najlepsze działanie wykazują jedzone na surowo.

Imbir

 Właściwości lecznicze imbiru znane są ze względu na dużą ilość olejków eterycznych. Działa przeciwbólowo, przeciwgorączkowo, a także hamuje rozwój bakterii, wirusów i grzybów. Imbir często polecany jest jako naturalny sposób na przeziębienie oraz wzmocnienie układu odpornościowego.

Kurkuma

Jej substancja czynna - kurkumina, wykazuje aktywność przeciwwirusową, antybakteryjną oraz zwalcza grzyby. W działaniu jest podobna do imbiru. Wszystko to sprawia, że kurkumina jest cennym składnikiem budującym naturalną odporność organizmu. Łagodzi stany zapalne i hamuje namnażanie drobnoustrojów chorobotwórczych. Stosowana regularnie wzmacnia układ odpornościowy. Dodatkowo kurkumina aktywuje katelicydynę - peptyd znajdujący się w naszym organizmie, który zapobiega infekcjom bakteryjnym, wirusowym i grzybiczym. 

Miód i propolis

Działają bakteriobójczo. Miód dostarcza nam cenne enzymy, mobilizujące do walki układ immunologiczny. Znane jest również jego działanie przeciwzapalne, oczyszczające i uspokajające. Propolis (kit pszczeli) również wykazuje działanie ochronne, szczególnie u osób podatnych na infekcje. W propolisie wykryto kilkaset różnorodnych substancji chemicznych, takich jak flawonoidy, kwasy aromatyczne, estry, alkohole, aldehydy, kumaryny, terpeny, sterole, kwasy tłuszczowe oraz liczne mikroelementy. 

Aloes

Stymuluje układ odpornościowy, nie dopuszczając do rozwoju infekcji, a także poprawia procesy regeneracyjnei podnosi siły odpornościowe. Aloes zawiera ponad 140 różnych substancji, takich jak amonokwasy, enzymy czy witaminy i związki mineralne. Znajduje się w nim naturalny kwas salicylowy oraz substancje o działaniu przeciwzapalnym i przeciwbakteryjnym. Posiada w sobie biostymulatory - substancje przyspieszające procesy regeneracji i metabolizmu. 

Nagietek

Zawiera mnóstwo substancji czynnych, które wzmacniają ogólną odporność organizmu. Działają przeciwzapalnie oraz wspomagają komórki w walce z drobnoustrojami chorobotwórczymi. Dzięki zawartości saponin, chronią przez wpływem stresu, który negatywnie wpływa na naszą odporność. Szczególnie cenny jest kwiat nagietka. 

Pokrzywa 

 Jest źródłem przeciwutleniaczy, które są w stanie osłabić lub całkowicie odeprzeć atak wolnych rodników. Wspomaga wytwarzanie w organizme limfocytów typu T - komórek produkujących przeciwciała. Zawiera również kwas foliowy, żelazo, witaminę C, krzem. Regularne spożywanie pokrzywy, czy to w postaci naparów czy miodów, podnosi nasz układ odpornościowy i go umacnia.

 

 Czy to wystarczy?

Układ odpornościowy jest czymś, o co należy dbać przez cały rok, niezależnie od pogody czy sytuacji aktualnie panujących. Nie zrobimy tego w jeden dzień, ale możemy z dnia na dzień polepszać jego kondycję. 

Przedstawiłam tylko kilka przykładów roślin, które mamy w zasięgu ręki, a które mają tak fenomenalne działanie. Sięgnij po jeden z nich, ale spożywaj regularnie. Na pewno się opłaci. 

Zadbajmy o siebie, żeby nie musieć sięgać po środki farmakologiczne. To naprawdę proste :)